Τι είναι ωραία φωνή; Άρθρο του Δημήτρη Ανδρέου

Γράφει ο Δημήτρης Ανδρέου*

                   

Όταν αναφερόμαστε στην φωνή θα πρέπει να εννοούμε το φυσικό χάρισμα (το δώρο) που είμαστε εφοδιασμένοι.Η ομορφιά δεν είναι υποκειμενική,έτσι και μια όμορφη φωνή στον τραγουδιστή πρέπει να αναγνωρίζεται και φυσικά να διαχωρίζεται απ την τεχνική του τραγουδιστή,απ την μόρφωσή του δηλαδή στο επάγγελμα αυτό.
Συνεπώς όταν λέμε ότι κάποιος έχει ωραία φωνή θα πρέπει να αναφερόμαστε στο όργανό του,στην ποιότητα του οργάνου αυτού με την οποία γεννήθηκε.Στην ποιότητα δηλαδή του χρώματος της φωνής του που του έχει δοθεί από την φύση.Καλός τραγουδιστής ή όχι,είναι εκείνος που χρησιμοποιεί αντίστοιχα σωστά ή όχι αυτό το όργανο.Η ωραία φωνή και ο καλός τραγουδιστής είναι δυο διαφορετικά πράγματα......Το ζητούμενο είναι να έχει κανείς όμορφο χρώμα φωνής σε συνδυασμό με άριστη τεχνική.
Είναι ένας διαχωρισμός που πρέπει να γίνεται όταν αναφερόμαστε στους τραγουδιστές,και είναι ένας διαχωρισμός που στο εξωτερικό γίνεται πάντα!Οι μαέστροι (οι πραγματικοί μαέστροι) επιλέγουν τραγουδιστές που πρωτίστως έχουν κατά βάση όσο το δυνατόν καλύτερη τεχνική στον λαιμό τους και όσο το δυνατόν καλύτερη μουσική μόρφωση γιατί έτσι μπορούν να δουλέψουν μαζί τους αποτελεσματικότερα ενώ παράλληλα θα έχουν πιο σύντομη προετοιμασία για το έργο που ενδιαφέρονται να ανεβάσουν.
Πέραν απ την ποιότητα,το χρώμα και τον πλούτο της φωνής που οφείλεται στην ανατομία του πομπού,υπάρχει και μια βαθύτερη,ουσιαστικότερη αξιολόγηση που βασίζεται στις αισθήσεις που εκ ρέουν από τον τραγουδιστή και οι οποίες μεταβιβάζονται στον ακροατή.Το να τραγουδάς σημαίνει να παίζεις με το σώμα του άλλου,να κάνεις το σώμα του κοινού να πάλλεται.Ο πραγματικός επαγγελματίας τραγουδιστής με άψογη τεχνική μας συμπαρασύρει στην υγεία και εμείς ως κοινό, αυτόματα,νιώθουμε να αναπνέουμε καλύτερα και βαθιά,ο φάρυγγάς μας ανοίγει,ο λάρυγγάς μας κινείται ελεύθερα χωρίς συστολές.Η άρθρωσή μας πραγματοποιείται με ευκαμψία περνώντας απ την μια συλλαβή στην άλλη ανεμπόδιστα,ενώ η μελωδική γραμμή είναι συνεχής και αδιάρρηκτη.
Σ έναν κακό,άτεχνο τραγουδιστή το μπρίο υπερισχύει της τεχνικής.Τέτοιοι τραγουδιστές,όποιες και να είναι οι επιτυχίες τους,όποιες και να είναι οι επιδόσεις τους,χάνουν αργά ή γρήγορα την φωνή τους,συχνότερα δε αυτό συμβαίνει γρήγορα και αποτελεί την μεγαλύτερη απόδειξη της ελαττωματικότητας της τεχνικής τους.
Η καλή τεχνική στον τραγουδιστή βελτιώνει την απόδοση του ήχου του κι ακόμη και άν ο τραγουδιστής έχει ένα αδιάφορο τίμπρο,με την σωστή τεχνική καταφέρνει να κάνει όμορφες φράσεις,καταφέρνει να μας αποδώσει σωστά την μελωδία και συνεπώς το κοινό παύει να προσπαθεί να καταλάβει αν ακούει μια όμορφη φωνή ή μια σωστή φωνή.Και αυτό τελικά είναι και το ζητούμενο....Η σωστή τεχνικά φωνή.Η φωνή δηλαδή που θα έχει ικανότητες να περπατήσει σωστά πάνω σε μια μελωδική γραμμή,που θα μπορεί να μας μεταφράσει σωστά την δυναμική των στίχων και της μουσικής.
Η διαδικασία μόρφωσης του τραγουδιστή,οι σπουδές του δηλαδή στην τεχνική φωνής,του προσφέρει εκείνη την γνώση έτσι ώστε να μπορεί να εκφραστεί, αναλόγως τον ρόλο που αναλαμβάνει, με κριτήριο την υποκριτική,να εκφραστεί άνετα χωρίς να δεσμεύεται απ την ικανότητα κίνησης του λαιμού του η οποία θα πρέπει να έχει ένα σημαντικά υψηλό επίπεδο.Το επίπεδο αυτό κατακτάται την περίοδο των σπουδών του και μόνο.
Αυτό φυσικά στην Ελλάδα -στην χώρα που γέννησε το θέατρο- είναι ανύπαρκτο καθώς βλέπουμε ανθρώπους που αναλαμβάνουν ρόλους που δεν ξέρουν,που δεν έχουν την φωνητική ικανότητα να τους αναλάβουν και που δεν έχουν καν την αντίστοιχη φωνητική κατηγορία για να τους αναλάβουν.Μαθαίνουν κάποια πράγματα εμπειρικά μετά από χρόνια δουλειάς και στο μεταξύ μας παρουσιάζουν ρόλους αστείους.
Αυτό γίνεται γιατί ενώ όλοι μιλούν για το πόσο πιστοί πρέπει να είναι στην παρτιτούρα ξεχνούν ότι ο συνθέτης εκτός από νότες και υποδείξεις έκφρασης και δυναμικής,γράφει και για ποια φωνή είναι και ο ρόλος που έχει συνθέσει.Γράφει δηλαδή για παράδειγμα οτι ο ρόλος τάδε είναι για βαρύτονο....Όχι για κάποιον που μπορεί να εκφωνήσει τις νότες του βαρύτονου.
Γι αυτό και έχουν "καριέρες" σε ένα μόνο θέατρο για πάντα ή και κάποιες εμφανίσεις σε επαρχιακά θέατρα κυρίως της Γερμανίας,όπου τραγουδούν καντσονέτες κατεβασμένες κλπ κλπ.Αγνοούν ότι καριέρα πρέπει να ναι υπολήψιμη και να μιλούν γι αυτήν σοβαροί μουσικοί του εξωτερικού.
Η ωραία φωνή πλέον αφορά στον τραγουδιστή που τραγουδά σωστά,άρα όμορφα.
Προσωπικά ως δάσκαλος δεν ενθουσιάζομαι ποτέ με μια όμορφη φωνή.Υποκλίνομαι όμως και θαυμάζω μια δυναμική προσωπικότητα που θα καταφέρει με την επιμονή και την σκληρή δουλειά να κατακτήσει μια κορυφαία τεχνική στο τραγούδι.Ο τραγουδιστής,ο κανονικός τραγουδιστής και όχι αυτός που βιοπορίζεται χρησιμοποιώντας μελωδικά την φωνή του,είναι μια πληθώρα ικανοτήτων μαζί.Ικανότητες που αποκτά με την πολλή αλλά σωστή δουλειά στην τεχνική του και στην υποκριτική του

* Ο Δημήτρης Ανδρέου είναι μπασοβαρύτονος και Δάσκαλος Φωνής

(Επισκεφθείτε τη Σελίδα στο Facebook και το Blog του Δημήτρη Ανδρέου)